Ο πρωθυπουργός ζυγίζει όλα τα δεδομένα προτού αποφασίσει οριστικά.
Μπορεί στην κυβέρνηση να ξορκίζουν το ενδεχόμενο των πρόωρων εκλογών και στο Μαξίμου να μιλούν για πολιτική αυτοκτονία και επιστροφή στο παρελθόν, στην περίπτωση που η χώρα οδηγηθεί στις κάλπες, είναι όμως σαφές πως ο σχεδιασμός του Αντώνη Σαμαρά δεν αποκλείει κάτι τέτοιο.
Οι επόμενοι μήνες είναι ιδιαίτερα κρίσιμοι για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας και δύσκολοι για την κυβέρνηση, η οποία θα πρέπει από τη μία να προχωρήσει σε σκληρές διαπραγματεύσεις με την τρόικα και τους κοινωνικούς εταίρους για μια σειρά ζητημάτων και από την άλλη να αλλάξει το κλίμα στην κοινωνία.
Σε κάθε περίπτωση, μόνο ένα θαύμα θα μπορέσει να αποτρέψει τις εκλογές που θα προκύψουν από την αδυναμία να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή. Και όσο περνά ο καιρός αυτό γίνεται ολοένα και περισσότερο κατανοητό από τα στελέχη στο Μέγαρο Μαξίμου. Ο κ. Σαμαράς έχει ήδη περιγράψει τον πολιτικό «οδικό χάρτη» που σκοπεύει να ακολουθήσει τους επόμενους μήνες, έχοντας στόχο όχι τόσο την αποτροπή των πρόωρων εκλογών, όσο τη βελτίωση του κλίματος στην κοινωνία και την ανατροπή των δημοσκοπήσεων.
Αν η Ν.Δ. προηγείται του ΣΥΡΙΖΑ στις μετρήσεις στις αρχές του νέου έτους, τότε το πολιτικό σκηνικό θα είναι τελείως διαφορετικό και ίσως στην Κουμουνδούρου αναθεωρήσουν τη στάση τους στο θέμα της εκλογής Προέδρου. Εξάλλου, ο πρωθυπουργός θα θελήσει με την υποψηφιότητα που θα στηρίξει να βοηθήσει τονΑλέξη Τσίπρα στο να συναινέσει, χωρίς να υπάρξει εσωτερική αναταραχή στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ.
ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ
Μέχρι τότε, όμως, υπάρχει τεράστιος πολιτικός χρόνος και τα δεδομένα τα οποία έχει στα χέρια του ο κ. Σαμαράς δεν είναι όλα εύκολα. Πράγματι, ο πρωθυπουργός έχει στα χέρια του τα θετικά νούμερα που καταγράφονται σε συγκεκριμένους οικονομικούς δείκτες, όπως και την απόφαση της ΕΚΤ να στηρίξει έμπρακτα τη ρευστότητα στο τραπεζικό σύστημα με τη μείωση των επιτοκίων. Από εκεί και πέρα, όμως, στην κυβέρνηση βρίσκονται αντιμέτωποι με τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει η κοινωνία, προβλήματα που δεν φαίνεται να επιλύονται σύντομα με κάποιες κινήσεις στην κατεύθυνση των φορολογικών ελαφρύνσεων. Η αλήθεια είναι πως ο κ. Σαμαράς στο κείμενο της ομιλίας που είχε προετοιμάσει και είχε μαζί του φτάνοντας στη Θεσσαλονίκη από το Κάρντιφ της Ουαλίας έκανε συγκεκριμένες αναφορές σε φορολογικές ελαφρύνσεις. Αναφορές οι οποίες μετά από έναν μαραθώνιο συσκέψεων με στενούς συνεργάτες του, που κράτησε μέχρι και λίγο πριν από την έναρξη της ομιλίας του, τελικά αφαιρέθηκαν. Προφανώς, τα μηνύματα που είχαν έρθει από τη συνάντηση με την τρόικα στο Παρίσι δεν ήταν και τα καλύτερα και στο Μαξίμου επικράτησε η άποψη να μην επέλθει ρήξη πριν από την επίσημη αξιολόγηση, που θα πραγματοποιηθεί μέσα στο φθινόπωρο.
Η κυβέρνηση, πάντως, θα έχει μέχρι τότε καταθέσει το προσχέδιο του Προϋπολογισμού, στο οποίο θα ικανοποιούνται απαιτήσεις των εταίρων μας, αλλά θα περιγράφονται και μέτρα αποκατάστασης των αδικιών. Σε πολλές περιπτώσεις όμως αυτά στην παρούσα φάση δεν αναλύονται διεξοδικά. Τα προβλήματα, πάντως, που προκλήθηκαν από τους χειρισμούς στο θέμα του ΕΝΦΙΑ φαίνεται πως αναγκάζουν την κυβέρνηση να επισπεύσει κινήσεις, όπως είναι η μείωση στην έκτακτη εισφορά (σ.σ.: της τάξης του 30%) για τα επόμενα δύο χρόνια.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ
Η πιο σημαντική απόφαση που θα ληφθεί σε επίπεδο δανειστών και θα επηρεάσει τις κινήσεις της κυβέρνησης είναι αυτή για το δημόσιο χρέος. Προηγουμένως θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί τα stress tests των ελληνικών τραπεζών, καθώς από τα αποτελέσματά τους θα κριθούν σε μεγάλο βαθμό οι πρωτοβουλίες που θα λάβει κυβέρνηση για τα «κόκκινα» δάνεια, ενώ θα υπάρξει ξεκάθαρη εικόνα για τη ρευστότητα και τις ανάγκες χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας.
Στο Μαξίμου θα επιδιώξουν να «τρέξουν» γρήγορα αυτές οι διαδικασίες, καθώς θεωρούν πως οι αποφάσεις που θα προκύψουν θα είναι θετικές, κάτι που θα μπορεί να καρπωθεί ο πρωθυπουργός.
Αυτό που ανησυχεί, πάντως, την κυβέρνηση είναι η αντιπαράθεση ανάμεσα στην Ε.Ε. και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι στο ΔΝΤ αναγκάστηκαν να κάνουν πίσω και να «διαψεύσουν» τη Σύσκεψη Κορυφής για το χρέος που οι ίδιοι είχαν αφήσει να διαρρεύσει και ήταν να πραγματοποιηθεί τον Νοέμβριο στην Ουάσινγκτον, μετά την αντίδραση των Βρυξελλών.
«Οπλο» η διευθέτηση του χρέους
H συζήτηση για το χρέος, ουσιαστικά, δεν έχει ξεκινήσει. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο πίστευε ανέκαθεν πως θα έπρεπε να υπάρχουν πιο ριζικές λύσεις για την ενίσχυση της βιωσιμότητας του χρέους, μπαίνοντας στη συζήτηση ακόμα και για χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα. Η Ευρώπη κινείται στη λογική της ενίσχυσης της βιωσιμότητας μέσα από παραμετρικές προσεγγίσεις, όπως είναι τα χαμηλότερα επιτόκια και η επιμήκυνση. Παράλληλα, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν ζητήματα όπως η ύπαρξη ή μη χρηματοδοτικού κενού στο μέλλον (με την Αθήνα να ξεκαθαρίζει πως δεν υπάρχει κενό), η συνέχιση του ελληνικού προγράμματος, θέμα για το οποίο η χώρα προτείνει ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα χωρίς ανάγκη χρηματοδότησης, η ολοκλήρωση του προγράμματος και η υλοποίηση των μνημονιακών υποχρεώσεων της Ελλάδας. Και στα τέσσερα αυτά ζητήματα κανείς δεν έχει πειστικές απαντήσεις και κυρίως δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ του ΔΝΤ, της Ε.Ε. και της ελληνικής πλευράς. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αν και δεν σκοπεύει να αποχωρήσει από το πρόγραμμα, ξεκαθαρίζει πως δεν προτίθεται να δίνει μόνο του χρήματα για ενάμιση χρόνο ακόμα. Από την άλλη, η Ε.Ε. δηλώνει πως είναι άγνωστο αν η Αθήνα χρειάζεται νέο πρόγραμμα. Πάντως, τόσο το ΔΝΤ όσο και η Ε.Ε. θα επιδιώξουν να υπάρξει ένα νέο πρόγραμμα για τη χώρα μας. Ο Αντώνης Σαμαράς εκτιμά πως θα καταφέρει να πάρει το «πράσινο φως» για ουσιαστική μείωση του χρέους, κάτι που θα τον βοηθήσει και στη διαπραγμάτευση για τη μείωση των φορολογικών βαρών. Για τον πρωθυπουργό η οριστική διευθέτηση του χρέους θα σημάνει το τέλος των μνημονίων και της κρίσης, και αυτό θεωρεί πως θα είναι το ισχυρό όπλο του στο εσωτερικό την επόμενη μέρα. Μέχρι τότε, όμως, θα πρέπει να ξεπεράσει τα προβλήματα που παρουσιάζονται στο εσωτερικό των κομμάτων της συγκυβέρνησης.
